Thiên Chúa cấm tạc vẽ ảnh tượng, sao người Công giáo lại thờ kính.

Giáo huấn Giáo hội Công giáo về Tôn kính Ảnh tượng thế nào?

Hỏi:

Người ta kết tội Giáo Hội Công Giáo là tôn thờ ảnh tượng phản lại luật Chúa cấm trong Cựu Ước: "Không được làm bất cứ hình tượng nào để tôn thờ dù trên trời, trên mặt đất hay dưới lòng biển". Để vững mạnh trong niềm tin, xin cha vui lòng cho chúng con hiểu biết giáo huấn của Giáo Hội trong việc tôn kính ảnh tượng của Chúa, Đức Mẹ và các Thánh.

(một người trẻ)

Đáp:

Là con người có trí khôn thông minh, "đầu đội trời, chân đạp đất, chẳng ngang như súc vật, chẳng ngược như loài cây", mà lại đi thờ kính cục đá cục đất, cây đa cây đề...cũng là một vấn đề. Là con người thông minh, "đẽo gọt hình tượng thần linh mình tưởng tượng ra để mà thờ, lại là một vấn đề nữa. Vì thế Yavê Thiên Chúa cấm ngặt, bởi vì Chúa là Đấng linh thiêng, không có hình thể như con người, con vật, cây cối, đất đá.

1- Theo sách Xuất hành trong Bộ Cựu ước, Thiên Chúa cấm hẳn Không được tạc ảnh tượng mà thờ:

"Ngươi không được tạc tượng, vẽ hình bất cứ vật gì ở trên trời cao, cũng như dưới đất thấp, hoặc ở trong nước phía dưới mặt đất, để mà thờ. Ngươi không được phủ phục trước những thứ đó mà phụng thờ: vì Ta, ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa của ngươi (Xh 20,4-5)

Sách Đệ nhị luật viết thêm: "Vì ngươi đã không nhìn thấy một hình thể nào trong ngày Chúa nói với ngươi từ trong khối lửa ở núi Horeb, cho nên ngươi đừng để mình bị suy đồi, đừng làm một hình ảnh nào, điêu khắc, tượng trưng cho bất cứ vật gì" (Đnl 4,15-16).

Đàng khác, tâm trí người thời Cựu ước còn dễ "lẫn lộn" giữa Thiên Chúa và thần linh ngoại giáo nên Chúa phải cấm ngặt. Nhưng dần dần, Chúa cũng cho họ những biểu tượng như "cho đúc con rắn bằng đồng, làm khám chứng thư và các thiên thần kêrubim".

2- Tới thời Tân ước, Ngôi Hai Thiên Chúa giáng sinh làm người, có cha nuôi, có mẹ. Các môn đệ, các tín đồ cũng được vẽ, được đúc hình tượng các Ngài để kính nhớ, đó là lẽ thường thấy nơi con cái trong các gia đình, dòng họ đối với các Bậc sinh thành.

Do đó, Vấn đề thờ kính ảnh tượng được tìm thấy trong sách Giáo lý Công giáo những chỉ thị thật rõ ràng như sau:

Số 2130 Ngay từ trong Cựu Ước, Thiên Chúa đã dạy hoặc cho phép làm ra những hình ảnh được coi là những biểu tượng dẫn tới ơn cứu độ nhờ Ngôi Lời Nhập thể: đó là con rắn bằng đồng, Khám Chứng thư và các thiên thần sốt mến.

số 2131 Căn cứ vào Mầu nhiệm Ngôi Lời Nhập thể, Công đồng chung thứ VII tại Nicê (năm 787), đã biện minh cho việc tôn kính các ảnh tượng thánh, chống lại những người phá huỷ các tượng thánh: đó là ảnh tượng Chúa Kitô, ảnh tượng Đức Mẹ, các thiên thần và tất cả các vị thánh. Khi nhập thể, Con Thiên Chúa đã khai mạc một chương trình mới, một "kế hoạch" mới về các ảnh tượng.

Và số 2132 Sự tôn kính tượng ảnh của Kitô giáo không nghịch với điều răn thứ nhất cấm các ảnh tượng, vì "sự tôn kính tượng ảnh là hướng lên khuôn mẫu uyên nguyên", và "khi người ta tôn kính một ảnh tượng, người ta tôn kính vị có hình ảnh đó". Sự tôn kính các ảnh tượng chỉ là "một sự cung kính" chớ không phải là một sự tôn thờ, vì sự tôn thờ chỉ được dành cho một mình Thiên Chúa:

"Sự tôn kính được dành cho các ảnh tượng, không coi đó như là những hiện thực, nhưng ta chỉ coi ảnh tượng như các hình ảnh dẫn ta tới Thiên Chúa Nhập thể. Hành động tôn kính không dừng lại nơi các ảnh tượng, nhưng hướng tới thực tại mà chúng là hình ảnh".

Thật là những chỉ thị rõ ràng để ta tự minh giải cho chính mình và cho người không hiểu ý nghĩa sâu xa của hình tượng ta tôn kính.

Xin nêu một câu truyện chứng minh:

"Năm 325 hội Công đồng Nicea, có 300 giám mục, có cả vua Constantinô và thánh Athanasiô tới dự. Đang lúc hội, thánh Athanasiô kể truyện này:

Trong tỉnh Beyrouth nước Syria, có nhiều người Dothái sinh sống ở đấy. Có một người Công giáo thuê nhà gần phố họ, lập một bàn thờ và treo ảnh Chúa Giêsu rất đẹp.

Sau mấy năm buôn bán phát tài, người ấy thuê nhà lớn hơn ở phố khác. Khi dọn nhà đi, người ấy quên không đem theo ảnh Chúa về nhà mới. Ngày hôm sau có người Dothái đến ở nhà ấy. Khi vào nhà, thấy ảnh Chúa Giêsu treo ở đấy, hắn liền chửi bới Chúa Giêsu thậm tệ. Những người hàng xóm kéo lại rất đông. Chúng thấy ảnh Chúa Giêsu liền nổi giận và chửi rủa một lúc lâu, nhưng không phạm gì tới ảnh thánh. Bấy giờ có một thầy cả Dothái bảo chúng rằng:” Chúng ta hãy giày xéo ảnh này đi”. Mọi người đều ưng thuận, họ trèo lên bàn thờ kéo ảnh xuống, lấy chân đạp lên ảnh và khạc nhổ vào mặt Chúa Giêsu . Có người lấy roi đánh, có người lấy đinh đóng và lấy kim nhọn chọc nát cả mặt Chúa. Sau cùng, một người rút dao đâm vào cạnh sườn Chúa 2, 3 cái. Lạ thay! vừa rút dao ra liền có nước và máu chảy ra. Bấy giờ mọi người khiếp sợ không ai dám chửi nữa. Thầy cả Dothái nói rằng:” Nghe đâu máu Giêsu thiêng lắm, ta hãy hứng lấy để chữa bệnh”. Chúng liền hứng lấy, rồi đem ảnh và máu đã hứng được về nhà hội, kêu gọi bệnh nhân đến để chữa. Được tin mừng, tất cả những người có bệnh tật đều tới: kẻ bất toại, câm điếc, mù lòa, bị quỉ ám và nhiều thứ bệnh khác đều kéo đến chật nhà hội. Thầy cả Dothái lấy máu và nước ấy mà bôi cho những người bệnh tật, khi bôi cho người nào, người ấy được khỏi ngay.

Thấy những phép lạ rõ ràng ấy, chúng sợ và khóc lóc đấm ngực ăn năn tội. Mọi người già trẻ lớn bé đều sấp mình xuống đất lạy ảnh Chúa Giêsu. Họ đem ảnh Chúa và máu còn lại cho Đức giám mục. sau khi nghe biết mọi điều, đức giám mục tạ ơn Chúa và dạy đạo cho mọi người Dothái ở thành ấy. Ít tuần sau, họ được lãnh Bí tích Rửa tội, và giữ đạo sốt sáng vững vàng.

(Sách Tháng Trái Tim Chúa, Hiện tại xuất bản, Sài gòn, 1969)

Bạn cứ yên tâm tôn kính Ảnh tượng Chúa, Đức Mẹ và Các thánh.